BETER LUISTEREN ZO DOE JE DAT

Wil jij een echte luistervink en fijne gesprekspartner worden? Door goed te luisteren, kun je beter begrijpen wat de ander bedoelt en effectiever communiceren. Het is niet alleen belangrijk om de woorden van anderen te horen, maar ook om hun non-verbale signalen en emoties op te pikken. Goed luisteren vereist actieve betrokkenheid en het vermogen om je eigen gedachten en oordelen opzij te zetten om te begrijpen wat er werkelijk wordt gezegd. In deze blog, “Beter luisteren zo doe je dat”, bespreek ik de uitdagingen en geef ik tips om je luistervaardigheid te verbeteren.​

WAAROM IS LUISTEREN LASTIG?

​Iedereen wil gehoord worden maar een goed luisterend oor bieden is best een uitdaging, omdat het meer inhoudt dan alleen het horen van woorden. We hebben de neiging verhalen van anderen langs onze eigen filters te halen en onze interpretatie te laten beinvloeden door wat we zelf hebben meegemaakt. We opereren dus vaak vanuit ons eigen referentiekader. Allemaal hebben we bepaalde vooroordelen, overtuigingen en meningen die ons kunnen belemmeren om open te staan voor de perspectieven van anderen. Dit kan ertoe leiden dat je selectief luistert en alleen de informatie oppikt die jou vooroordeel bevestigt.

Hieronder lees je nog meer redenen waarom we vaak met een half oor luisteren:

1. Afleidingen: we leven in een wereld vol informatie-overload en afleidingen, zoals mobiele telefoons, sociale media en andere externe factoren die onze aandacht kunnen afleiden van wat er gezegd wordt.
2. Vermoeidheid: als we moe zijn of ons niet goed voelen, kan onze aandacht verslappen en kunnen we moeite hebben om ons te concentreren op wat er gezegd wordt.
3. Emoties: sterke emoties, zoals woede, verdriet of angst, kunnen ons vermogen om goed te luisteren beïnvloeden. We kunnen ons te veel richten op onze eigen emoties en minder in staat zijn om te begrijpen wat anderen bedoelen.
4. Snel oordelen: soms kunnen we te snel oordelen en conclusies trekken voordat we de kans krijgen om de volledige boodschap te begrijpen. Dit kan er toeleiden dat we verkeerde conclusies trekken en informatie missen.

Het is belangrijk om deze uitdagingen te erkennen en te leren hoe je deze kunt overwinnen om effectiever te luisteren en beter te communiceren.

Photo by Franco Antonio Giovanella  on Unsplash

DE JUISTE LUISTERMODUS

Hoe kom je in de juiste luistermodus terecht? Eén die je aandacht verscherpt, je meer inzicht en duidelijkheid geeft. Beter luisteren is iets wat je kunt ontwikkelen door bewust te oefenen en jezelf te trainen om meer aandacht te besteden aan de verteller en de informatie die hij of zij deelt. Door de onderstaande zeven tips in praktijk te brengen word jij één en al oor.

Zeven tips om beter te luisteren:

 1. Wees aanwezig en alert

Wees je bewust van de spreker en je omgeving, en vermijd afleidingen zoals telefoons en andere taken die je aandacht kunnen afleiden. Laat je mb in je tas zitten op niet storen modus.

2.  Maak oogcontact

Richt je blik op de spreker en laat zien dat je geïnteresseerd bent in wat hij of zij te zeggen heeft. Geef een aandachtige houding weer met daarbij af en toe een begrijpend knikje.

3. Heb geduld

Geef de spreker de tijd om zijn of haar gedachten uit te drukken zonder te onderbreken of zelf aan te vullen. Neem ook voor jezelf een korte pauze nadat ze klaar zijn met praten om je gedachten te ordenen.

4. Backtrack wat er gezegd is

Herhaal de laatste paar woorden van de verteller, zodat hij of zij zich gehoord voelt. Herhaal het liever niet in je eigen woorden, tenzij het echt nodig is. Maar zeg er dan wel expliciet bij: “Ik ga dit in mijn eigen woorden zeggen om er zeker van te zijn dat ik het begrijp.”

5. Toon interesse en begrip

Stel open vragen en geef aan dat je begrijpt wat er wordt gezegd. Dit moedigt de verteller aan om verder te praten en helpt je om de informatie beter te begrijpen.

6. Vermijd vooroordelen

Probeer open te staan voor verschillende perspectieven en ideeën, en vermijd het maken van vooroordelen of het trekken van conclusies voordat de spreker zijn of haar verhaal heeft voltooid.

7. Geef feedback

Geef de spreker feedback over wat je hebt begrepen en vraag of je de informatie correct hebt geïnterpreteerd.

“Een mens heeft twee oren en één mond. Om twee keer zoveel te luisteren dan te praten.” – Confucius Chinese filosoof

Photo by Jasmin Chew on Unsplash

BETER LUISTEREN DOOR LICHAAMSTAAL

Onderzoek wijst uit dat meer dan 80% van onze communicatie bestaat uit non-verbale communicatie. Wees je dus ten alle tijden bewust van de non-verbale communicatie tijdens het luisteren. Let op iemands lichaamstaal en zorg zelf ook voor een goede lichaamshouding, zoals beschreven in de onderstaande vijf stappen. Een goede lichaamshouding toont respect voor de spreker en laat zien dat je geïnteresseerd bent in wat hij of zij te zeggen heeft.

1. Zit of sta rechtop: zorg ervoor dat je rug recht is en je schouders ontspannen zijn.
2. Ontspan je gezichtsspieren: laat je gezicht ontspannen en vermijd fronsen, knijpen of tuiten van de lippen.
3. Houd je handen ontspannen: leg je handen op je schoot of tafel en vermijd friemelen.
4. Ben je bewust van je eigen emoties en je ademhaling
5. Beweeg af en toe: als de situatie het toelaat, kun je af en toe je houding veranderen om alert en geïnteresseerd te blijven.

VERDIEPING IN BETER LUISTEREN

Wil je jezelf nog meer verdiepen in het beter luisteren? Dan is wellicht NLP of Clean Language iets voor jou. Zelf heb ik een NLP-opleiding bij Ravisie gevolgd om beter te kunnen luisteren al coach.

Hieronder leg ik kort uit hoe NLP en Clean Language een bijdrage kunnen leveren om beter te luisteren.

NLP (NEURO-LINGUÏSTISCH PROGRAMMEREN)

Is een benadering van communicatie en persoonlijke ontwikkeling die zich richt op de manier waarop we ons brein gebruiken om informatie te verwerken en hoe we deze informatie gebruiken om ons gedrag te sturen. Door NLP-technieken te gebruiken in combinatie met goede luistervaardigheden, kun je effectiever communiceren met anderen en beter begrijpen wat er wordt gezegd.

Enkele voorbeelden van NLP-technieken:

1. Rapport opbouwen:
benadrukt het belang van het opbouwen van een goede relatie met de spreker door middel van rapport. Je stemt hierbij af op zijn of haar manier van bewegen. Ook kun je sleutelwoorden van de verteller letterlijk herhalen. Hierdoor bouw je een vertrouwensband op met je spreker. Waardoor de verteller zich meer op zijn gemak voelt en opener is in het delen van informatie.

2. Kalibreren:
moedigt aan om te letten op non-verbale signalen en lichaamstaal. Zoals toon, oogbewegingen, gebaren, mimiek, houding en ademhaling om te begrijpen wat de spreker echt denkt. Dit kan helpen om de emotionele toestand van de spreker beter te begrijpen en hierop in te spelen.

3. Meta-modellen:
bevat modellen die kunnen helpen om de kern van de boodschap van de spreker beter te begrijpen en te verduidelijken. Wat is iemands denkstijl of voorkeur. Welke primaire belangstelling hoor je bij de verteller? Heeft hij of zij het vooral over mensen, activiteiten, plaatsen, dingen of informatie/kennis? Is de verteller meer intern of extern gericht en denk hij of zij abstract of concreet?

4. Open vragen stellen:
NLP moedigt het stellen van open vragen aan zodat de spreker meer informatie deelt en betrokken raakt bij het gesprek. Denk aan open vragen zoals: wat levert het je op, wat betekent het voor je, wat doet het met je? Wat heeft het je opgebracht en hoe is het voor je om…? Of heb je een gelijksoortig voorbeeld? Je vraagt ook naar meer details door aan je vraag het woordje precies toe te voegen.

“Hoe stiller je wordt, hoe meer je kunt horen.” – Ssst

Photo by Sander Sammy on Unsplash

CLEAN LANGUAGE

Luisteren met Clean Language is een manier van communiceren waarbij de luisteraar zich richt op het stellen van vragen zonder daarbij zijn of haar eigen interpretatie, advies of mening te geven. Dit kan helpen om de ander te begrijpen zonder deze te beïnvloeden met onze eigen gedachten en aannames.

De luisteraar gebruikt specifieke vragen om de ander te helpen hun gedachten te verkennen en te verduidelijken. Deze vragen zijn gebaseerd op het idee dat de woorden die mensen gebruiken belangrijk zijn en dat het gebruik van woorden van de ander kan helpen om hun innerlijke wereld beter te begrijpen. Met andere woorden als vragensteller sluit je aan bij de woorden van de ander, je laat je eigen woorden en ideeën weg.

Bijvoorbeeld, als iemand zegt “Ik voel me overweldigd”, dan zou een luisteraar die Clean Language gebruikt vragen kunnen stellen zoals “Wat voor soort overweldiging is dat precies?” of “Waar ontstaat die overweldiging ongeveer?”. “Wat gebeurt er dan met jou en wat zou je willen dat er gaat gebeuren?”. Deze vragen helpen de spreker om hun eigen gedachten en gevoelens verder te verkennen, zonder daarbij beïnvloed te worden door de interpretatie van de luisteraar.

Het luisteren met Clean Language kan helpen om een dieper begrip van anderen te krijgen en om de communicatie te verbeteren door het verminderen van misverstanden en verwarring.

Beeld: zelf samengesteld beeld met foto’s van Unsplash
Tekst geschreven door Joep Moolenburgh met behulp van Chat OpenAI.

Wil jij een goed luisterend oor en een helpende hand van één van onze Sense Coaches? Neem contact op!