Jouw huis draagt bij aan je gezondheid, het beschermt je, je voelt je er veilig en ontspannen. Je leefomgeving heeft een directe invloed op hoe jij je voelt, hoe je slaapt, hoe je tot rust komt en oplaadt voor een nieuwe dag vol vitaliteit. Het huis beïnvloedt de gezondheid van het hart, de hersenen, de hormonen en de geestelijke gezondheid. Maar hoe maak je van je huis een gezond thuis? Met deze Woon jezelf gezond in 10 stappen tips helpt SenseStory jou je gezonde woonklimaat positief te beïnvloeden.

Woon jezelf gezond in 10 stappen

Opzoek naar informatie voor deze blog over gezond wonen stuitte ik op de foto van Jacques Demarthon/AFP in dit artikel van de NRC. Je zou even denken dat de foto recent is genomen in het Corona tijdperk. Waarbij een standbeeld op de Place de la Concorde in Parijs een mondkapje op heeft gekregen. De foto is echter al genomen op 31 maart 2018 tijdens een protest tegen luchtvervuiling.

De WHO ziet luchtverontreiniging als een van de grootste bedreigingen van de volksgezondheid in de wereld. Schrijnend is dat bijna de helft van de doden ontstaat door luchtvervuiling binnenshuis, door rookgassen van kookvuurtjes en kachels.

​

Photo by Cottonbro on Pexels

Gezondheidsklachten door vervuilde binnenlucht

Vervuilde lucht bevat per definitie meer ziekmakende microben. Vooral in gesloten ruimten waar de hele dag de airconditioning zoemt en geen raam open kan, kan vervuilde lucht met bacteriën, schimmels en virussen een bedreiging vormen voor onze gezondheid.  Dit is vaak het geval bij kantoren, je hebt vast weleens gehoord van een sickbuilding syndrome. Door voortdurend vervuilde lucht kunnen uiteenlopende klachten ontstaan zoals; hoofdpijn, astma, allergie, slaperigheid, chronische verkoudheid/ geïrriteerde slijmvliezen, verminderde concentratievermogen. En het is bovendien erg ongezond voor je luchtwegen/ longen.

Niet alleen bij airco gebouwen, ook de luchtkwaliteit in 1 op de 7 Nederlandse huizen is het grootste deel van de dag onvoldoende als gevolg van fijnstof. Dat blijkt uit de eerste resultaten van een onderzoek uitgevoerd in opdracht van het Longfonds.

Gelukkig is het besef over hoe belangrijk schone binnenlucht voor onze gezondheid is een stuk groter geworden, waarschijnlijk versneld door Corona.

Wat beïnvloedt de luchtkwaliteit in huis?

De luchtkwaliteit in je woning is de belangrijkste voorwaarde voor een gezonde woning. Gemiddeld ademen we zo’n 12.000 liter lucht per dag in. De factoren die je luchtkwaliteit kunnen beïnvloeden zijn:

• vocht;
• ventilatie;
• giftige gassen;
• de temperatuur;
• fijnstof;
• en zelfs je meubilair.

Vooral een slechte ventilatie leidt tot hoge luchtvervuiling binnenshuis. Door slechte ventilatie kunnen er namelijk allerlei schadelijke stoffen in je woning blijven hangen. Die stoffen kunnen op verschillende manieren je woning binnenkomen. Dat kan zijn door onvolledige verbranding van een gasfornuis maar ook doordat mensen koolstofdioxide (CO2) uitademen. Je meubels bevatten vaak lijm en formaldehyde die langzaam vrijkomt. Als je huis luchtdicht gemaakt is kan bij onjuiste ventilatie radongas (afkomstig uit beton en kalkzandsteen uit de kruipruimte) aangezogen worden.

Luchtkwaliteit meten

Gelukkig kun je de luchtkwaliteit in huis meten met een CO2-meter. Als de CO2-waarde te hoog is, is dat een indicatie voor een slechte luchtkwaliteit. Algemeen wordt gesteld dat gemeten CO2 waarden van 0 – 800 ppm veilige waarden zijn. Met deze waarden kun je rustig op adem komen in eigen huis.

Hoe creëer je het ideale gezonde woonklimaat

Naast een gezonde lucht kwaliteit kunnen ook kleur, geur, geluid, milieuvriendelijk materiaal en product keuze een positieve bijdragen leveren aan een gezond woongevoel. Met deze onderstaande 10 stappen lees je hoe je gezondheidsproblemen voorkomt en je binnenklimaat gezond maakt. En die stappen zorgen er ook weer voor dat je echt gezonder gaat leven!

Woon jezelf gezond door deze 10 stappen te nemen

1. zorg voor een goede ventilatie;

2. let op de juiste luchtvochtigheid en kamertemperatuur;

3. ga voor kleuren en materialen in huis, die jouw zintuigen aanspreken;

4. creër een goede akoestiek;

5. haal luchtzuiverende planten in huis;

6. zorg voor zoveel mogelijk daglicht en/of de juiste sfeerverlichting;

7. beperk radioactieve- en elektromagnetische straling;

8. zorg voor reinheid en een opgeruimd huis;

9. kies aangename veilige geuren voor in huis;

10. bewaak je veiligheid in huis.

№1. Zorg voor een goede ventilatie in huis

Bij ventilatie wordt permanente luchtverversing bedoeld. Dit kan door kieren, roosters of een mechanisch ventilatiesysteem. Voor het bereiken van luchtverversing is zowel afvoer van oude lucht als toevoer rechtstreeks van verse buitenlucht nodig. Goed ventileren werkt alleen mits de buitenlucht van betere kwaliteit en schoner is dan de binnenlucht. Een fijne site om te raadplegen is Real-time Air Quality Index.

Photo by Tatiana on Pexels

№2. Let op de juiste luchtvochtigheid en kamertemperatuur

Juiste luchtvochtigheid

Een gemiddeld huishouden creëert 10 à 15 liter water per dag door transpireren en uitademen. Maar ook door te koken, wassen, douchen en baden. Een te vochtige lucht is ongezond. Want een luchtvochtigheid van boven de 65 procent, is ideaal voor schimmels en huisstofmijten. Te droog onder de 45 procent is ook weer niet goed; vochtarme lucht in huis zorgt voor een trekkerige huid, droge ogen en een droge neus. De slijmvliezen bij je neus worden hierdoor vatbaarder voor infecties, omdat het virus makkelijker door het natuurlijke slijmvlies heendringt. De juiste luchtvochtigheid van een woning ligt tussen de 45 en 65 procent.

Photo by Gryffyn m Oss on Unsplash

Juiste huistemperatuur

Temperatuur is een grote factor in de luchtkwaliteit. Te grote temperatuurverschillen kunnen de luchtvochtigheid beïnvloeden of voor condens zorgen.  De Wereldgezondheidsorganisatie raad een minimumtemperatuur van 18 graden aan mits je volwassen, gezond bent en uitgegaan dat je je kleed volgens het seizoen. Voor jongeren, ouderen en zieken mag de thermostaat 2 graden omhoog op minimaal 20 graden. De maximumtemperatuur volgens de Wereldgezondheidsorganisatie is 21 graden.

№3. Ga voor kleuren en materialen in huis, die jouw zintuigen aanspreken

Photo by Polina Kavaleva & Ksenia Chernaya on Pexels

Omring jezelf met objecten, meubels, afwerkingen en materialen die een persoonlijke betekenis hebben.  Ze geven je meer levensenergie en een eigen boost aan jouw welzijn. Kies voor natuurlijke duurzame materialen die fijn aanvoelen en gezond voor je zijn. Denk aan bamboe vloeren en leemstuc muren en koper of kurk vanwege de uitstekende natuurlijke antibacteriële werking.

De invloed van Kleur 

Kleuren wekken stemming op en stralen een energie uit. Het wetenschappelijke bewijs hiervoor werd onder andere geleverd door de Deense professor Nils Finsen. In 1903 ontving hij voor zijn onderzoek naar licht en kleuren de Nobelprijs voor de Geneeskunde. Hij toonde aan dat kleuren zelfstandige krachten zijn en dat het menselijk lichaam op kleurtrillingen reageert.

Elke ruimte in je woning vraagt om een andere energie. Felle kleuren en licht stimuleren tot actie, pastelkleuren en gedempt licht bevorderen rust. Kleuren veranderen de sfeer en de manier waarop wij iets interpreteren.

Een licht huis draagt bij aan je gezondheid. Heb je het gevoel dat jouw woning iets aan de donkere kant is, dan is dat geen probleem. Naast kunstlicht kun je ook invloed uitoefenen met kleur en glans die het zonlicht weerkaatsen. Maak je interieur licht met lichte kleuren zoals pastel- en zand tinten. Denk daarnaast ook aan het gebruik van hoogglans verf en hangspiegels in de gang voor extra licht weerkaatsing.

№4. Creëer een goede akoestiek in je woning

Photo by Burst on Pexels

De trillingen en frequenties van geluid zorgen voor allerlei reacties in je hersenen, zenuwstelsel en over je hele lichaam. Blootstelling aan te veel achtergrondgeluid zoals bijvoorbeeld een zoomsessie van andere huisgenoten zorgt voor verminderde productiviteit en concentratie. Ook akoestiekproblemen die een hinderlijke galm veroorzaken, kunnen hoofdpijn, vermoeidheid of concentratieverlies tot gevolg hebben.

Je thuisakoestiek kun je verbeteren door zachte materialen te gebruiken. Deze absorberen het geluid en verminderen je akoestisch probleem. Onderbreek je geluidsgolven door grote ruimtes op te splitsen en voorkom dat geluiden de hele kamer door zingen. Een goede koptelefoon voor iedere gezins- of huisgenoot is zeker een aanrader. Kies er wel een met geluidsbegrenzer want vanaf 80db is geluid al schadelijk, geluiden van 120 decibel kunnen je gehoor direct beschadigen. Plaats gordijnen die het geluid absorberen en demp de vloer met vloerkleden. Hang wanddecoratie met geluiddempende panelen op, zoals een akoestische schilderijen.

№5. Haal luchtzuiverende planten in huis

Photo by Daria Shevtsova on Pexels

Planten zijn luchtzuiverende ninja’s die zo effectief zijn dat zelfs NASA onderzoek heeft laten uitvoeren om dit te bewijzen. Uit dit veelgeciteerd onderzoek blijkt dat planten veel positieve invloeden hebben op mensen. Kamerplanten geven de volgende voordelen:

• betere luchtkwaliteit (reinigend effect);
• minder stress (kalmerend effect);
• betere geur;
• positieve invloed op hoofdpijn;
• een oppepper voor je stemming;
• voorkomen van verkoudheid;
• betere hersenfuncties;
• betere slaap.

Door meer kamerplanten in je huis te plaatsen krijg je niet alleen zonder enige moeite een schoner en gezonder huis, maar het heeft dus ook een grote impact op jouw welbevinden. De planten staan gezellig, verdampen water en leveren een goede bijdrage aan de luchtkwaliteit in je huis. Voor goede luchtzuiverende ninja’s bekijk de site van air so pure

№6. Zorg voor zoveel mogelijk daglicht binnen en/of voor de juiste sfeerverlichting in huis

Photo by Ekaterina Bolovtsva on Pexels

Licht en verlichting zijn belangrijk om je goed en gezond te voelen. We hebben licht nodig om goed te kunnen functioneren.  Volgens Marijke Gordijn (chronobioloog) specialist in bio-ritmes hebben we minimaal 1000 lux (lichtintensiteit) aan licht nodig om ons goed te voelen, maar is (veel) meer is beter.

Om je een idee te geven: direct zonlicht overdag geeft je 100.000 tot 130.000 lux, een donkere dag in huis maar 100 lux. Zonlicht in je huis is heel fijn en heeft een positief effect op je bioritme. Door zonlicht daalt je melatonine niveau (je slaaphormoon), is je serotonine niveau (gelukshormoon) hoger en maakt je lichaam meer vitamine D aan (goed voor je spieren, vermoeidheid en lusteloosheid). Maar wist je dat zonlicht ook de luchtkwaliteit in je huis verbetert? Onder invloed van de zon verdwijnen bacteriën en helemaal als je het uv-licht direct door het raam laat binnen schijnen.

Heb je te weinig licht in je huis? Dan biedt kunstlicht een uitkomst. Zorg wel voor een warm oranje/geel licht en vermijdt zoveel mogelijk koud blauw licht.  Te veel blauw licht ontregelt je bioritme en is een van de grootste verstoorders van je slaap. Blauw licht komt onder andere voort uit je telefoon, tablet of computer.

№7. Beperk radioactieve- en elektromagnetische straling in huis

Photo by Bruno van der kraan on Unsplash

Mobiele telefoons en bijvoorbeeld elektrische apparaten hebben allemaal een elektromagnetisch veld. We noemen dat ook vaak ‘straling’. Maar ze hebben niet allemaal dezelfde straling. De aanbevolen blootstellingslimiet voor magnetische velden van elektrische apparaten in en om het huis is 100 microtesla. De eenheid tesla geeft de sterkte van een magnetisch veld aan, voor meer informatie lees hier verder op het kennis platform.

Sommige mensen zijn elektrogevoelig en ervaren klachten zoals: hoofdpijn, spierpijn, hartritmestoornissen, huidproblemen, moeheid. De onderzoeken tot nu toe hebben volgens de Gezondheidsraad, het RIVM en de GGD nog niet aangetoond dat de klachten inderdaad door elektromagnetische velden komen. Des al niet te min kan het ons inziens geen kwaad straling te beperken, zeker als je er gevoelig voor bent.

De blootstelling aan magneetvelden van elektrische apparaten kun je verminderen door:

• elektrische apparaten minder vaak en minder lang te gebruiken;
• er meer afstand tot te houden
• apparaten met een lager vermogen te kopen (als er minder stroom doorheen gaat is het magneetveld ook minder sterk);
• ervoor te kiezen om de Wifiverbinding iedere avond uit te schakelen na 21:30 om jezelf te beschermen.

№8. Zorg voor reinheid en een opgeruimd huis

Photo by Jan Kopaiva & Ketut Subiyanto on Pexels

Voor Nederlanders niet heel eigen maar het helpt echt om je schoenen uit te doen in huis zodat je geen vervuilde grond en bacteriën naar binnenloopt. Blijf afstoffen en stofzuigen, zodat schadelijke stofdeeltjes uit je huis verdwijnen. Regelmatig afnemen, een goede basisreinheid en zeepdispensers bij elke kraan zijn voldoende. Gebruik reinigingsmiddelen, die veilig zijn voor jezelf en het milieu. Vrij van giftige vluchtige organische chemicaliën zoals ftalaten (o.a. in geparfumeerde producten) en parabenen. Bedenk dat alles wat je op oppervlakten in je huis of op je huid aanbrengt ook in je lichaam terecht kan komen.

Als bij jou ruimtegebrek een probleem is, houd er dan rekening mee dat het gemiddelde huishouden 300.000 items bevat, waarvan twee derde nooit wordt gebruikt. In plaats van gebrek aan ruimte, hebben de meesten van ons gewoon te veel spullen. Tijd om ervan af te komen, ga ont-rommelen! Verdiep je in de opruimwoede van de Japanse Marie Kondo en je woongenot kan niet meer stuk. ‘Ontspullen’ werkt meditatief en ruimt je geest op! Neem afscheid van alle ballast en maak ruimte voor positieve leefstijlveranderingen.

№9. Kies aangename veilige geuren voor in huis

Photo by Crema Joe & Sarah Gualtiere on Unsplash

Bij het inademen van een huisparfum krijgen sommigen hoofdpijn of slaat de geur op hun longen. Vermijd (geur)kaarsen, wierook en vooral luchtverfrissers in je huis. Deze brengen een “constante stroom vluchtige organische chemicaliën” in de lucht. Een kaarsvlam is vaak geel en dat betekent dat er veel onvolledige verbranding plaatsvindt en de vrijkomende roet is ongezond. Wil je toch graag een kaars gebruiken voor een hoger doel als meditatie of romantiek, gebruik dan een kaars van natuurlijk bijenwas.

Zuiveren je huis met 100% etherische oliën

Beter is je huis te zuiveren door het gebruik van 100% etherische oliën in een aroma diffuser. Deze zorgt voor een goede luchtvochtigheid én voor een aangename geur in de leefruimte.  Essentiële oliën zijn natuurlijke microben dodende stoffen die in staat zijn de meeste bacteriën, virussen en schimmels uit te schakelen. Al in 1955 constateerden de onderzoekers Keller en Kober dat verdampen van essentiële oliën bacteriën in de lucht verminderden of zelfs vernietigden. Een bijkomend voordeel van essentiële oliën is een verhoging van het aantal negatieve ionen in de lucht waardoor er minder bacteriegroei zal plaatsvinden. Naast de luchtzuiverende werking, zorgen essentiële oliën voor een aangename sfeer in huis, waarin je je prettig voelt en daardoor beter kan ontspannen.

№10︎. Bewaak je veiligheid in huis

Photo by Noelle otto on Pexels

Een gezonde woning is een woning waarin je je ook veilig voelt! Een gevoel van veiligheid is een van de meest fundamentele behoeften van mensen. Een gebrek daaraan kan je gezondheid daarom sterk beïnvloeden doordat het voor spanning en stress zorgt. Maar veiligheid is niet alleen een gevoel. Het loont om in je eigen huis een moment te nemen om na te denken over veiligheid. Wat voor vluchtwegen zijn er bij brand? Kan ik deuren en ramen goed genoeg afsluiten?

Het is belangrijk om maatregelen te treffen tegen brand en inbraak. Om je huis veiliger te maken zie hieronder een aantal tips:

• Zorg voor veiligheid van elektra en gas; laat het controleren door een installateur of sluit een onderhoudscontract af.
• Plaats brand- en rookmelders.
• Laat regelmatig je schoorsteenvegen.
• Vervang loden leidingen tijdens een verbouwing.
• Vermijd stilstaand water tussen de 25 en 50 graden en voorkom legionellabacterie door je boiler of combiketel op 60 graden te plaatsen.
• Kies voor goedgekeurd hang- en sluitwerk op ramen, (garage) deuren, eventuele lichtkoepels en schuifpuien.
• Plaats voldoende buitenverlichting.
• Leg waardevolle spullen uit het zicht.
• Geef je woning een bewoonde indruk als je er niet bent. Gebruik een tijdschakelaars, en laat deze op verschillende tijden aan en uit gaan.

“Home is where one starts from.”– T. S. Eliot (Amerikaans-Brits schrijver)

Photo by Cottonbro on Pexels  by & Ann Nekr on Unsplash

Beeld: zelf samengesteld beeld met foto’s van Pexels en Unsplash
Tekst geschreven door Joep Moolenburgh